Buddhism Today Jaką funkcję pełni Rinpocze w K. I. B. I. (Karmapa International Buddhist Institute, Międzynarodowy Instytut Karmapy) i w Instytucie Nalanda?
Jego Świątobliwość XVI Karmapa uczynił mnie odpowiedzialnym za proces nauczania w Instytucie Nalanda, a także za nadzorowanie mnichów, którzy do niego uczęszczają.
Buddhism Today Jaki to rodzaj zwierzchnictwa?
Jest pewien rodzaj dyscypliny, której mnisi powinni przestrzegać, kod etyczny zapisany w sutrach, ustanowiony jeszcze przez Buddę Siakjamuniego, określający zachowanie i różne style życia dla społeczności buddyjskich, zarówno świeckich, jak i klasztornych. Zostałem również poproszony przez Künzig Szamara Rinpocze o sprawowanie funkcji dyrektora d/s edukacji w K. I. B. I. , więc tym także się zajmuję.
Buddhism Today Jakie różnice dostrzega Rinpocze w nauczaniu Tybetańczyków i ludzi Zachodu?
Nie widzę odmienności w sposobie ich nauczania, ja po prostu przekazuję nauki Buddy Siakjamuniego. Natomiast ogromna różnica pomiędzy zachodnimi praktykantami buddyzmu tybetańskiego a praktykantami tybetańskimi występuje w ich stylu życia. W społeczeństwie tybetańskim, ktoś kto praktykuje buddyzm, zostaje członkiem społeczności klasztornej. Na Zachodzie na ogół to nie ma miejsca. O wiele częściej ci, którzy interesują się buddyzmem zostają członkami ośrodka i w zdecydowanej większości są świeckimi praktykującymi. Więc różnica ma miejsce głównie w sposobie życia. Inny jest też sposób odnoszenia się do reszty świata. Ludzie, którzy przekraczają bramy klasztoru, otrzymują w nim pokój i wyżywienie. Przyświeca temu idea, by umożliwić praktykowanie Dharmy bez żadnych światowych obowiązków, zapewniając w ten sposób więcej czasu do praktyki. Przyjmują oni również reguły życia klasztornego, które wymaga stosowania się do kodeksu etycznego, ustanowionego przez Buddę Siakjamuniego, nie muszą więc sami dbać o zaspokajanie swoich potrzeb. Nadrzędny lama w klasztorze zrobi to za nich. Skutkiem tego mnisi nie mają pojęcia, w jaki sposób inni ludzie pracują na siebie i swoje utrzymanie.
Rdzenni tybetańscy buddyści są członkami wspólnoty opartej na wierze. Nie powinno się jednak przypuszczać, że wszyscy Tybetańczycy praktykują jedynie w oparciu o wiarę. Wielu z nich studiuje buddyzm i jego założenia, wkładając dużo wysiłku w ostateczne zrozumienie nauk. Nie jest tak, że wszystkie praktyki buddyjskie oparte są tylko na wierze.
Zachodni buddyści są w większości świeckimi praktykującymi, którzy sami troszczą się o swoje utrzymanie. Żyją w taki sposób, by połączyć praktykę z zarabianiem na życie, to jest inna droga. Muszą uporać się z pewnymi trudnościami, spowodowanymi koniecznością zapewnienia sobie środków do życia oraz studiowaniem i praktykowaniem w tym samym czasie. Z pewnego punktu widzenia może się to wydawać uciążliwe, ale w rzeczywistości jest zupełnie pożądane. Hinduski buddysta i mistrz, Szantidewa, powiedział, że jeżeli ktoś w trakcie studiowania i praktykowania buddyzmu napotyka na trudności, często ulega zniechęceniu i depresji. To właśnie jest dobre, ponieważ zmniejsza skłonności do bycia dumnym z posiadanej wiedzy i praktykowania. Poza tym owo zniechęcenie i depresja popychają znów w kierunku nauk, jeszcze bardziej wzmacniając motywację.
Mam wrażenie, że większość ludzi Zachodu ma tendencję do bardziej intelektualnego podejścia, zakładającego osobiste zrozumienie wykonywanej praktyki i rozważanych nauk. To zrozumienie zależy od własnej pracy. Myślę, że chcą oni rozumieć i mają ku temu skłonności, wyrobione w procesie edukacyjnym, któremu byli poddani, a który uczy przez analizę i rozważanie.
Buddhism Today Jakie teksty lub książki mógłby Rinpocze polecić zachodniemu buddyście lub osobie świeckiej, która chce praktykować ścieżkę bodhisattwy?
Dla osoby zainteresowanej różnymi buddyjskimi poglądami, wyjaśnieniami buddyjskiej filozofii w różnych aspektach, odpowiedni jest skrypt "Szkoła myśli Madjamaki" oraz buddyjska teoria postrzegania.
Buddhism Today A które z książek, które są łatwe do znalezienia i kupienia mógłby Rinpocze zarekomendować?
Z książek, jakie znam w języku angielskim wskazałbym na "Klejnotową ozdobę wyzwolenia" Gampopy i "Przewodnik po ścieżce bodhisattwy" Szantidewy. Szczególnie polecam przeczytanie pierwszych ośmiu rozdziałów "Przewodnika po ścieżce bodhisattwy" i zatrzymanie się przy rozdziale dziewiątym, mówiącym o mądrości. Zawiera on wiele buddyjskich poglądów różniących się między sobą, a wynikających z przynależności tłumaczy do odmiennych szkół. Co się tyczy buddyjskiego punktu widzenia, najlepiej przeczytać rozdział o mądrości z "Klejnotowej ozdoby wyzwolenia".
W Tybecie rozwinęły się cztery szkoły. Kiedy czyta się założenia i interpretacje szkoły Madjamaki w języku angielskim, jest bardzo ważne, żeby wiedzieć do której ze szkół należy tłumacz danego tekstu, ponieważ z poglądem pracujemy podczas medytacji. Jeżeli pogląd prezentowany przez którąś ze szkół filozoficznych różni się od tego, według którego praktykujemy, te dwa nie będą ze sobą korespondować. Na przykład jeśli jako praktykujący w tradycji Kagyu przeczytacie książkę o Madjamace, przetłumaczoną w tradycji jednej z trzech pozostałych szkół, wtedy wasza praktyka i pogląd nie będą sobie odpowiadać. To jest naprawdę ważne. Większość książek została przetłumaczona przez Gelugpów. Dobrze jest być świadomym owych różnic. Jeżeli tylko czyta się o różnych teoriach buddyjskich i nie praktykuje się, wtedy nie ma to znaczenia.
Buddhism Today Czy Rinpocze mógłby przedstawić krótki opis czterech szkół buddyzmu tybetańskiego?
Uważa się, że tybetański król z VII wieku, Tsongten Gampo, podjął pierwsze starania w sprowadzeniu buddyzmu do Tybetu. Wraz z nim przywędrowały z Indii, Chin i Persji i innych krajów różne nauki i rzemiosła, dotychczas nieznane w Tybecie, takie jak medycyna, astrologia, tkactwo itd. Tsongten Gampo był XXXII królem Tybetu. Trisong Detsen, XXXVI król, przyczynił się do dalszego rozprzestrzeniania buddyzmu. Zaprosił z Indii wielu buddyjskich mistrzów, takich jak Guru Padmasambhawę, Szantarakszitę, Wimalamitrę i wielu innych, by nauczali i rozpowszechniali nauki Buddy. Dzięki niemu przetłumaczono wiele tekstów z sanskrytu na tybetański. Pierwszą szkołą buddyzmu, jaka rozwinęła się w Tybecie, była Njingma, stara szkoła, dzieląca się na dwie linie. Pierwsza z nich, zapoczątkowana w Tybecie, pochodzi od Guru Padmasambhawy, gdzie jego nauki przekazywane były od mistrza do ucznia począwszy od samego Padmasambhawy. Należy pamiętać, że w rzeczywistości nauki pochodzą od Buddy Siakjamuniego. Druga linia to linia, gdzie różni mistrzowie odkrywali termy ukryte przez Padmasambhawę. Takimi termami były różne księgi, teksty, przedmioty rytualne itp. Mówi się, że Guru Rinpocze ukrył je w różnych miejscach, by mogły przetrwać okresy niekorzystne dla rozwoju buddyzmu i być później odnalezione przez innych mistrzów.
Historycznie drugą szkołą buddyzmu tybetańskiego jest Linia Kagyu, zapoczątkowana przez tłumacza Marpę. Podróżował on do Indii wiele razy w ciągu swojego życia, studiował tam i praktykował pod opieką bardzo znanych w tamtych czasach mistrzów buddyjskich. Jego głównymi nauczycielami byli Naropa i Maitripa.
Trzecią szkołą jaka pojawiła się w Tybecie, była Sakja. Marpa założył szkołę Kagyu w X w. Linia Sakja po-wstała nieco później w tym samym stuleciu. Zapoczątkował ją tłumacz Drome He, który również studiował i intensywnie praktykował w Indiach pod kierunkiem ówczesnych mistrzów. Wydaje się, że szkoły Kagyu i Sakja powstały mniej więcej w tym samym czasie.
Najmłodszą szkołą buddyzmu tybetańskiego jest Gelugpa, założona przez mistrza Tsongkapę, żyjącego w XIV wieku, powstała więc znacznie później. Tak przedstawia się historyczny zarys rozwoju buddyzmu w Tybecie.
Buddhism Today Co różni te szkoły?
Głównie różnice dotyczą samych mistrzów w obrębie danych linii. Poza tym Njingma, Kagyu i Sakja kładą nacisk na praktykowanie medytacji. Gelugpa koncentruje się bardziej na naukowym podejściu. Różnice pojawiają się także w terminologii dotyczącej metod praktyki.
Buddhism Today Rinpocze powiedział, że Mahamudra jest również nazywana Maha Ati. Są to różne metody, różne rozumienia, różne spojrzenia, czy jest to to samo?
Różnice pojawiają się w terminologii przy objaśnieniach. W istocie rzeczy nie ma żadnych różnic.