Kagyu Life W zeszłym roku odbyły się w Sikkimie nowe wybory. Czy ich wynik miał wpływ na sytuację w Rumteku?
Jesze Kiedy Rumtek został przejęty przez zwolenników fałszywego Karmapy w Tybecie, partia pana Bhandhari (szef sikkimskiego rządu, który właśnie przegrał wybory) była całkowicie pewna, że musiało się tak stać. Ludzie ci nie troszczyli się o konsekwencje. Wtedy, w tej sytuacji nie mogliśmy zupełnie nic zmienić. W czasie wyborów w zeszłym roku wygrał jednak polityk SDF (Sikkim Democratic Front). Zanim zwyciężył w wyborach - kiedy pan Bhandhari sprawował swój urząd - kilkakrotnie wypowiedział się już publicznie na temat nadużycia politycznej władzy przez pana Bhandari. Poinformowaliśmy go ostatnio krótko o sytuacji w Rumteku i sądzę, że współpracując z nowym rządem będziemy mogli uporządkować wszystkie sprawy, które w przeszłości tak niekorzystnie się potoczyły. Teraz możemy z pomocą prawnych środków odzyskać Rumtek i umocnić dawny system.
Kagyu Life Oczekiwano, że mnisi z Rumteku mieszkający obecnie w New Delhi, będą mogli na tybetański Nowy Rok powrócić do Rumteku. Nie było to jednak możliwe. Kiedy oczekuje się ich powrotu?
Jesze Istniała na to nadzieja przed wyborami. Potem jednak przeciągnęły się one aż do listopada 1994 roku, następnie bardzo długo trwało liczenie głosów - wiele czasu minęło, zanim wszyscy dowiedzieli się kto wygrał. Postanowiliśmy, że nie będziemy działali tak jak Bhandari, lecz że we wszystkim będziemy postępować zgodnie z prawem. W tych ramach uczynimy dla mnichów wszystko co możliwe i myślimy, że może w końcu kwietnia będą mogli wrócić.
Kagyu Life Kiedy Karmapa będzie mógł sam odwiedzić Rumtek?
Jesze Trochę to potrwa, gdyż gdy tylko powrócą mnisi, całe miejsce musi najpierw zostać znowu oczyszczone. Trzeba sprzątnąć i zreorganizować cały system. Ponieważ tak długo główna siedziba Karmapy była w obcych rękach, nic nie funkcjonuje już w niej właściwie. Ludzie ci zrobili tam wiele negatywnych rzeczy... Musimy tam wszystko oczyścić, by uczynić Rumtek miejscem odpowiednim dla Karmapy.
Kagyu Life Co się stało z relikwiami Kagyu, na przykład z Czarną Koroną? Czy nadal pilnuje ich jeszcze sikkimska policja?
Jesze Tak, rzeczy te nadal znajdują się pod ochroną sikkimskich żołnierzy. Istnieją jednak wątpliwości, czy naprawdę wszystko znajduje się jeszcze w klasztorze. Nie wiadomo tego dokładnie, gdyż dopóki straże ciągle tam są, również nasi ludzie nie mają dostępu do owych pomieszczeń. Policja mogła potajemnie zrobić wszystko, a my nie mieliśmy nikogo w pobliżu, kto mógłby kontrolować to, co się dzieje. Mamy nadzieję, że wszystko ciągle tam jeszcze jest i znajduje się pod ochroną.
Kagyu Life Co się dzieje z mieszkającymi tam ludźmi? Słyszeliśmy od Tybetańczyków przybywających z Rumteku, że ma się tam poważne trudności, gdy wyjdzie na jaw, że ufa się Karmapie Thaje Dordże.
Jesze Wiele rodzin w Rumteku jest po naszej stronie. W rzeczywistości połowa z nich popiera nas, a druga połowa drugą stronę. Nie wszyscy z tamtejszych ludzi biorą udział w stosowaniu przemocy, lecz tylko niektórzy z nich. Reszta jest niewinna i może zostać przeciągnięta na każdą stronę: jeśli my tam będziemy, będą popierali nas, jeśli będzie to druga strona, będą popierali ją. Są tak niewinni, że jest im to obojętne.
Kagyu Life Czy oficjalnie odpowiedzialny za własność Karmapy "Karmapa Charitable Trust" spotkał się już i podjął jakieś decyzje związane z Karmapą Thaje Dordże?
Jesze "Karmapa Charitable Trust" spotkał się pod koniec stycznia 1995 roku. Sytuacja wygląda tak, iż Karmapa Thaje Dordże został odnaleziony i potwierdzony przez Szamara Rinpocze. Szamar Rinpocze jest po Karmapie najwyższym zwierzchnikiem szkoły Kagyu. Członkowie trustu w pełni ufają temu, że Szamar Rinpocze nie uczyniłby żadnego kroku przeciwko linii lub całej religii jako takiej. Dokładnie takie samo zaufanie mają do tego, iż Szamar Rinpocze dziala w zgodzie z listem-przepowiednią i innymi religijnymi kryteriami. O te rzeczy troszczy się więc Szamar Rinpocze, my natomiast zajmujemy się reorganizacją klasztoru w Rumteku - staramy się go odzyskać i umożliwić życie zamieszkującym go dawniej mnichom. Na tym administracyjnym poziomie Trust stara się uczynić jak najwięcej. "Karmapa Charitable Trust" jest w pełni zadowolony z działań Szamara Rinpocze i popiera go na każdm kroku. Jego członkowie nie chcą wydawać jednak mających prawną moc opinii, gdyż nie zamierzają mieszać się do spraw religijnych; troszczą się o administrację i problemy techniczne.
Kagyu Life Jak posuwają się studia Karmapy? Czy jego nauczycielem jest Topga Rinpocze?
Jesze Tak, Karmapa studiuje u Topgi Rinpocze tybetańską gramatykę. Inne teksty poznaje z pomocą Khenpo Cziódraka Rinpocze. Myślę, że w gramatyce jest już bardzo zaawansowany i że niedługo ją ukończy. Z khenpo studiuje obecnie "Praktyki Bodhisattwy" opatrzone komentarzami khenpo - tekst ten wkrótce zostanie opublikowany.
Kagyu Life Wielu ludzi na Zachodzie ma nadzieję, iż Karmapa uczy się angielskiego. Kto będzie dawał mu dalsze lekcje tego języka?
Jesze My również chcemy by poznał angielski - jest to dla niego bardzo ważne. Wielokrotnie już trochę się go uczył, problem polegał jednak na tym, iż nie mógł pozostać w jednym miejscu. W zimie przebywa w New Delhi, w lecie musi wyjeżdżać gdzie indziej, gdyż tutaj jest zbyt gorąco. Dotychczas niemożliwe było znalezienie kogoś, kto mógłby wszędzie z nim podróżować i jednocześnie byłby wystarczająco kompetentny. Szamar Rinpocze powiedzial, że szuka dla Karmapy nauczyciela angielskiego, ale niekoniecznie buddysty. Będąc buddystą zajmuje się automatycznie pozycję ucznia wobec Karmapy i posiada się przed nim wielki respekt. Nie-buddyście łatwiej przyjdzie uczenie Karmapy tak, jak powinno się to odbywać.
Kagyu Life Czy Karmapa będzie przebywał w 1995 i 1996 roku w "K.I.B.1." w New Delhi?
Jesze Nie jest to jeszcze pewne. Jeśli odzyskamy Rumtek, mógłby zamieszkać tam. Naturalnie od czasu do czasu odwiedzałby instytut, gdyż stał się on jednym z najważniejszych dla niego miejsc.
Kagyu Life Mówi się iż Gyaltsab Rinpocze ożeni) się, by móc zostać w Sikkimie. Czy coś na ten temat wiadomo?
Jesze Przede wszystkim jest to pogłoska, którą opowiadają sobie ludzie. Nie jest pewne, czy chodzi tu o Gyaltsaba Rinpocze. Pogłoska mówi, że jakiś Rinpocze urzędowo się ożenił. Urząd został poproszony, by nie ogłaszać tego publicznie; normalnie ogłoszenie o zawarciu małżeństwa wywiesza się na około trzy miesiące. Ponieważ Rinpocze zapłacił znaczną sumę pieniędzy, zastosowano się do jego prośby i zatrzymano całą sprawę w tajemnicy. Mówiono, że może chodzić o Gyaltsaba Rinpocze, ponieważ ma on w związku z budową swojego klasztoru Ralang problemy z własnością ziemi i innymi podobnymi sprawami; małżeństwo z Sikkimką bardzo by mu pomogło. Ludzie mówią, że mogło chodzić o niego. Musiałby z jakiegoś konkretnego powodu ożenić się z obywatelką Sikkimu i z innego powodu trzymać to w tajemnicy.
Kagyu Life Karmapa na razie nie rozmawia wiele z ludźmi z Zachodu, którzy go odwiedzają. Jaka moźe być tego przyczyna?
Jesze Istnieją również inne rzeczy, na które wielu ludzi nie zwróciło jeszcze uwagi: poprzedni Karmapa miał oczy różnej wielkości, jedno z nich bylo trochę większe. Również Jego Świątobliwość Thaje Dordże ma oczy różnej wielkości.
Kagyu Life Kiedy przyjedzie do Europy?
Jesze Zwykle mówi ludziom, że ma nadzieję, iż nastąpi to wkrótce. Chciałby najpierw wiele się nauczyć i dużo studiować, by przyjechać na Zachód i tam nauczać. Za dwa lub trzy lata może być już w stanie podróżować i przekazywać ludziom nauki.